Tranzistor je aktivni poluvodički element s trima elektrodama. Koristi se za stabilizaciju napona, modulaciju signala i mnoge druge primjene. Osnovni je tvorni element mnogih elektroničkih sklopova, integriranih krugova i električnih računala. U nastavku saznajte koje su vrste tranzistora.
Bipolarni su tranzistori građeni tako da dopiranjem čistog poluvodiča, npr. silicija ili germanija, nastaje struktura u kojoj se između dva područja istog tipa vodljivosti (P ili N) nalazi područje suprotnog tipa vodljivosti (N ili P). Ovisno o tome moguća su dva tipa bipolarnih tranzistora koji se označavaju kao PNP(pozitivno-negativno-pozitivno) i NPN (negativno-pozitivno-negativno).
Kod bipolarnih tranzistora razlikujemo bazu [B], emiter [E] i kolektor [C] na koje su spojeni izvodi pomoću kojih se tranzistor spaja u vanjski električni krug.
Kod vrste tranzistora, nadalje razlikujemo unipolarni tranzistor koji se označava kraticom FET (engl. Field Effect Transistor: tranzistor upravljan poljem). FET ima tri osnovne elektrode: uvod (S), upravljačku elektrodu (G) i odvod (D). Naponom priključenim između uvoda i upravljačke elektrode modulira se poluvodički otpor (nazvan kanal) između uvoda i odvoda, čime se upravlja strujom odvoda.
Ovisno o tipu poluvodiča u kanalu razlikuju se n-kanalni i p-kanalni FET-ovi. Rad FET-ova određuje tok samo jednoga tipa nosilaca elektrona kod n-kanalnih i FET-ova šupljina kod p-kanalnih.
Bipolarni tranzistori strujno su upravljani elementi, a FET-ovi naponski upravljivi. Bipolarni tranzistori imaju veću strminu pa su pojačanja pojačala realiziranih s bipolarnim tranzistorima veća od pojačanja pojačala s FET-ovima. Uz to su bipolarni tranzistori brži i uz iste dimenzije daju jaču struju od FET-ova. Bipolarni se tranzistori mogu upravljati svjetlosnim snopom, što se primjenjuje u izvedbi fototranzistora (fotomultiplikator), elemenata za pretvorbu svjetlosnoga signala u optički.
Glavna je prednost FET-ova velik ulazni otpor. Temperaturni je koeficijent izlazne struje FET-ova negativan, a bipolarnih tranzistora pozitivan pa su FET-ovi pogodniji tranzistori za konstrukciju pojačala snage. Ovo su bile vrste tranzistora i njihove osnovne karakteristike.
Čitaj, prati i komentiraj naše priče i na našoj Facebook stranici Život i stil!
